NL EN
DONEER NU!

IBO Mentale Gezondheid en GGZ noemt alcoholbeleidsopties

3 oktober 2025

Het kabinet heeft afgelopen week het rapport 'Uit balans – IBO Mentale Gezondheid en GGZ' (2025) naar de Tweede Kamer gezonden. Het bevat enkele alcoholbeleidsopties.

Het rapport beschrijft de toenemende problemen rond mentale gezondheid en geestelijke gezondheidszorg (ggz) in Nederland. Geconstateerd wordt dat de mentale gezondheid verslechtert: Steeds meer mensen zoeken hulp, de wachttijden lopen op. De psychische klachten veroorzaken jaarlijks €17–51 miljard aan maatschappelijke kosten, vooral door ziekteverzuim en productiviteitsverlies.

Een van de kernproblemen is gebrek aan preventie. Er is – aldus het IBO-rapport - nauwelijks structureel beleid voor mentale gezondheidsbevordering.

Het rapport stelt hervormingen voor rond vier 'bouwblokken'. Eén van die blokken is gericht op het voorkomen van mentale problemen, door ontwikkeling van een structureel preventiebeleid, vooral voor jongeren, en aandacht voor leefstijl, schulden en sociale media. Het rapport noemt in dit verband de 3 Best Buys van de WHO: regulering van de prijs, de marketing en de fysieke beschikbaarheid van alcohol.

Een en ander wordt uitgewerkt in een (op lage termijn) budgetneutraal pakket. Het pakket bevat beleidsopties die op een samenhangende wijze ingrijpen op de oorzaken van de problemen die in het rapport worden geconstateerd.

In het pakket zijn diverse beleidsopties opgenomen om alcoholgebruik en drugsgebruik (verder) te reguleren. Dit kan door in te zetten op lokale integrale verslavingspreventie, alcoholhoudende dranken met een alcoholgehalte van 6% of hoger alleen via de slijterij te laten verkopen en door prijsverhogingen in te voeren voor alcoholhoudende drank. Het rapport noemt een accijnsverhoging van 50%. De bijlage noemt ook andere percentages, jaarlijkse indexatie en de introductie van een minimumprijs van 44 cent per 10 gram alcohol. Prijsverhogingen zullen resulteren in een besparing van de zorgkosten. De accijnzen zijn bovendien inkomsten voor de overheid.

De WHO en het RIVM hebben eerder geconcludeerd dat een verhoging van de alcoholaccijnzen zal leiden tot een daling in het gebruik en daarmee aanzienlijke effecten zal hebben op de volksgezondheid.

uit-balans--ibo-mentale-gezondheid-en-ggz.pdfuit-balans--ibo-mentale-gezondheid-en-ggz.pdf (2,33 MB)

Laatste nieuws

THEMA'S

Lokaal beleid

Nationaal beleid

Europees beleid

Alcoholmarketing

Feiten en cijfers

Alcohol & Zwangerschap

Alcohol & Jongeren

Alcohol & Kanker

Alcohol & Hersenen

Blurring

Alcohol & Lever

AGENDA

CONTACT

Nederlands Instituut voor Alcoholbeleid STAP
Postbus 9769
3506 GT Utrecht
T: +31 (0)30-6565041
F: +31 (0)30-6565043
E: info@stap.nl