NL EN
DONEER NU!

Argos: alcoholindustrie krijgt veel lobbyruimte bij overheden

25 november 2022

Argos: alcoholindustrie krijgt veel lobbyruimte bij overheden De alcoholindustrie heeft met succes bij het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport gelobbyd om aanpassing van de NIX18-campagne. Dat onthulden onderzoeksjournalisten van Argos gisteren op hun site en in een tv-programma over de invloed van de alcohollobby. Daartoe vroegen zij documenten op bij VWS, met behulp van de Wet open overheid.

De alcoholindustrie heeft, bij monde van de Stichting Verantwoorde Alcoholconsumptie (STIVA), sinds de start van de NIX18-campagne in 2013 het ministerie van VWS meermaals verzocht de slogan ‘niet roken, niet drinken’ te verwijderen uit de NIX18-publiekscampagne. De branche wilde niet dat er een verband werd gelegd tussen tabak en alcohol. Uiteindelijk ging het ministerie ná een overleg met de STIVA en de Nederlandse Brouwers overstag en is de slogan geschrapt. Volgens MDL-arts Bart Takkenberg is dat niet logisch, omdat het beide riskante carcinogene stoffen betreft.

Staatssecretaris Maarten van Ooijen staat achter het schrappen van de slogan uit de campagne. Hij denkt dat de boodschap zo beter aan bod komt bij de doelgroepen. Maar hij geeft wel toe dat dit ook in het belang van de alcoholindustrie is.

De industrie probeerde ook op andere punten het ministerie te beïnvloeden. Zo wijst de industrie het ministerie op een rapport van de Gezondheidsraad waaruit “positieve effecten” van matige alcoholconsumptie zouden blijken. De Gezondheidsraad laat Argos weten dat er inderdaad een positief verband lijkt te bestaan bij laag alcoholgebruik voor specifieke aandoeningen. Maar de Gezondheidsraad weet niet of dat door de alcoholconsumptie komt. Er is geen causaal verband aangetoond, zegt de Raad. Terwijl er wel veel negatieve effecten van alcohol zijn aangetoond. Zo veroorzaakt alcoholconsumptie al bij kleine hoeveelheden leverziekten. Takkenberg vindt de alcoholindustrie op dit punt in zekere zin misleidend, want het was niet de hele waarheid die ze vertelden.

Een ander lobbyitem was reclame. De STIVA beweert dat er geen causale relatie is aangetoond tussen alcoholreclame en alcoholconsumptie en er alleen reclame wordt gemaakt om de merkbekendheid te vergroten. Uit onderzoek blijkt echter dat er wel een causaal verband is tussen alcoholreclame en alcoholconsumptie, hoe hard Peter de Wolf van STIVA dat ook ontkent.

Uit het tv-programma blijkt ook dat de alcoholindustrie er in geslaagd is bij de Europese Commissie een ruime subsidie te bemachtigen voor de promotie van haar producten. Het gaat om €8,6 miljoen, deels voor de promotie van sherry! Europarlementariër Mohammed Chahim is hier tegenstander van. Er moet wat hem betreft geen publiek geld besteed worden aan de promotie van ongezonde producten.

Recent heeft Van Ooijen het alcoholoverleg met de alcoholindustrie en de alcoholpreventiepartijen opgeheven. Hij blijft wel in gesprek met de industrie, laat hij Argos weten. In de komende maanden gaat hij met alle partijen apart spreken. Oud-ambtenaar Kaj Hollemans noemt het opheffen van de alcoholtafel door Van Ooijen ‘dapper’. "Hij heeft niet drie jaar gewacht, maar in zijn eerste periode meteen de alcoholtafel gestopt. Maar in één moeite door zegt hij: ik blijf wel in gesprek. Waar gaat dit naartoe dan nu? Dan blijft het hetzelfde."

Bronnen: vpro.nl en vpro.nl.

Update 26 november 2022: Op Agros radio zijn twee deskundigen dieper ingegaan op enkele zaken die in de tv-uitzending aan de orde kwamen. Zo vertelt hoogleraar public affairs Arco Timmermans over de verborgen lobby van de industrie en de noodzaak heldere lobbyregels vast te stellen en licht onderzoeker Joris van Hoof toe hoe hij tot de conclusie kwam dat er een causale relatie is tussen reclame en alcoholgebruik. Bron: nporadio1.

Laatste nieuws

Nederlands Instituut voor Alcoholbeleid STAP
Postbus 9769
3506 GT Utrecht
T: +31 (0)30-6565041
F: +31 (0)30-6565043
E: info@stap.nl