NL EN
DONEER NU!

Rapport WHO Europa over alcoholprijsbeleid

30 juni 2020

Rapport WHO Europa over alcoholprijsbeleid Het verhogen van de prijzen die consumenten voor alcoholhoudende dranken moeten betalen, is een van de meest effectieve beleidsinstrumenten om alcoholgebruik en de daarmee samenhangende schade te verminderen. Dat is een van de conclusies van een rapport over alcoholprijsbeleid dat WHO Europa vandaag publiceerde.

Het heffen van alcoholaccijns is een manier waarop regeringen de alcoholprijzen kunnen beïnvloeden. Accijns kan worden geheven op basis van het alcoholgehalte van een product (specifieke belasting), het volume van het product (unitaire belasting) of de prijs van het product (ad valorem belasting).

Vanuit volksgezondheidsperspectief is accijnsheffing op basis van het alcoholgehalte het beste. De tarieven zijn idealiter voor de verschillende soorten alcoholhoudende dranken (bier, wijn en gedistilleerd) hetzelfde. Als één soort drank een lager tarief kent, worden zwaardere drinkers gestimuleerd die drank te consumeren.

Verder is het wenselijk hogere accijnzen te heffen op dranken met een hoog alcoholgehalte. Die leiden eerder tot vergiftiging en tot zware drinkbuien. Hogere accijnzen op producten met lage productiekosten in vergelijking met andere soorten dranken, kunnen ook helpen voorkomen dat deze producten worden aangeboden tegen lagere prijzen. Ten slotte moeten alcoholaccijnzen gekoppeld worden aan de inflatie (geïndexeerd) om te voorkomen dat de betaalbaarheid van alcohol in de loop van de tijd toeneemt.

Introductie van een minimum prijs per eenheid alcohol (MUP), waardoor er dus een bodemprijs voor alcoholhoudende dranken komt, is een alternatief of een aanvulling op alcoholaccijnsheffing. Er is veel bewijsmateriaal dat de MUP doeltreffend is en helpt om het alcoholgebruik en daarmee samenhangende schade, met name bij de zwaarste drinkers, te beperken. Een voordeel van MUP boven accijnsheffing is dat het een effectiever beleidsinstrument is om sociaal-economische gezondheidsverschillen te verkleinen, omdat het zich effectief richt op de goedkope, zeer sterke producten die deze verschillen veroorzaken.

Andere beleidsbenaderingen, zoals een verbod op verkopen met verlies of een verbod op stuntprijzen kunnen ook bijdragen aan het beperken van alcoholgerelateerde schade. Echter alleen als het een onderdeel is van een bredere alcoholstrategie, want het is onwaarschijnlijk dat ze afzonderlijk een significante impact hebben.

Bijna alle Europese landen hebben systemen met specifieke, unitaire en ad valorem-componenten. De tarieven zijn meestal het hoogst op sterke drank (logisch uit volksgezondheidsoogpunt) en het laagst op wijn (onlogisch uit volksgezondheidsoogpunt). Eénderde van de landen kent automatische inflatiecorrectie. Slechts 8 landen hebben een of andere vorm van MUP hebben.

Dit rapport toont aan dat het prijsbeleid voor alcohol een uniek krachtig instrument is om alcoholgerelateerde schade in Europa te verminderen. Het beleidsinstrument wordt echter niet ten volle benut.

who-pricing-report.pdfwho-pricing-report.pdf (2,90 MB)

Laatste nieuws

Nederlands Instituut voor Alcoholbeleid STAP
Postbus 9769
3506 GT Utrecht
T: +31 (0)30-6565041
F: +31 (0)30-6565043
E: info@stap.nl