NL EN
DONEER NU!

Factsheet over 30 jaar alcoholbeleid gericht op jongeren tot en met 16 jaar

9 maart 2023

In de afgelopen 30 jaar heeft het alcoholbeleid gericht op jongeren een radicale verandering ondergaan. Hierdoor zijn jongeren van 12 t/m 16 jaar op latere leeftijd gaan drinken. Vandaag de dag drinken minder jongeren alcohol dan rond de eeuwwisseling. Sinds 2015 zet de daling van alcoholgebruik onder jongeren niet verder door.

Dat blijkt uit de nieuwe factsheet "Van de jaren '90 tot nu" van het Trimbos-instituut. Daarin worden vier perioden in het alcoholbeleid beschreven en op basis van scholierenonderzoek geanalyseerd wat de impact is van het beleid op het alcoholgebruik van jongeren van 12 t/m 16 jaar.

Voor de eeuwwisseling gaven ouders hun kinderen op steeds jongere leeftijd in de thuissituatie alcohol (kinderen werd geleerd te drinken). De verstrekkers leefden de wettelijke leeftijdsgrenzen niet na. Er was dus nauwelijks sociale en formele controle die jongeren tegen zichzelf in bescherming namen.

Vanaf 2000 is het beleid gericht op de omgeving en werd de beschikbaarheid van alcohol voor jongeren beperkt, zowel in de thuissituatie als op publieke plekken.
We kunnen drie fasen onderscheiden in het nieuwe alcoholbeleid. In de periode 2003 – 2011 werden ouders gestimuleerd om thuis geen alcohol aan hun minderjarige kinderen te verstrekken. Tussen 2011 en 2015 werd de Drank- en Horecawet (nu Alcoholwet) aanpast waardoor naleving en handhaving van de wet een boost kregen. De periode van 2015 tot nu, kenmerkt zich door samenwerking tussen verschillende publieke en private partijen om de norm van NIX18 – geen alcohol onder 18 jaar - te versterken.

De analyse op basis van scholierenonderzoek laat zien dat de omslag in het alcoholbeleid uitermate succesvol is geweest en dat de ongunstige trend in het alcoholgebruik van jongeren duidelijk is gekeerd. De startleeftijd is sinds 2003 met ruim een jaar gestegen en minder jongeren drinken op dit moment alcohol dan aan het begin van het millennium. De effecten traden met name op in de periode 2003 – 2015. Deze werden eerst zichtbaar bij 12 – 14 jarigen en vervolgens ook bij 15-jarigen. Nadat de leeftijdsgrens voor de verkoop van zwak-alcoholhoudende dranken in 2014 als gevolg van een initiatiefwet was verhoogd van 16 naar 18 jaar zien we ook een effect op het alcoholgebruik van 16-jarigen. Sinds 2015 zien we een stabilisatie en verandert het alcoholgebruik onder jongeren tot en met 16 jaar eigenlijk niet meer. In 2021 lijkt het gebruik eerder te stijgen dan te dalen. Met name omdat die laatste meting midden in de coronapandemie viel kunnen hieraan nog geen harde conclusies worden verbonden.

Bron: trimbos.nl.

Factsheet over 30 jaar alcoholbeleid gericht op jongeren tot en met 16 jaar

van-de-jaren-90-tot-nu.pdfvan-de-jaren-90-tot-nu.pdf (9,29 MB)

Laatste nieuws

Nederlands Instituut voor Alcoholbeleid STAP
Postbus 9769
3506 GT Utrecht
T: +31 (0)30-6565041
F: +31 (0)30-6565043
E: info@stap.nl