NL EN
DONEER NU!

Aandacht voor etikettering van alcoholhoudende dranken

13 oktober 2025

Vandaag is er in diverse media aandacht voor etikettering van alcoholhoudende dranken. Zo gaat het tv-programma Radar in op de uitzonderingspositie die alcoholhoudende dranken op dit punt hebben. The Investigative Desk en Follow-the-Money zoomen in op de rol van de alcoholindustrie bij het besluit van de Ierse regering om de inwerkingtreding van de Ierse wet met verplichte gezondheidswaarschuwingen tot 2028 uit te stellen.

In de Europese voedselwetgeving heeft alcohol voor wat betreft etikettering als enige een uitzonderingspositie. In tegenstelling tot de meeste andere voedingsproducten in de supermarkt, zijn fabrikanten van dranken met meer dan 1,2% alcohol niet wettelijk verplicht de ingrediëntenlijst op het etiket te vermelden. Negen EU-landen hebben eigen wetgeving opgesteld om dit toch te verplichten. Nederland hoort hier niet bij.

Er is dus in Nederland geen wettelijke verplichting om, los van het alcoholpercentage en een allergiewaarschuwing, ook maar enige informatie op een fles drank te zetten. Dat leidt tot een groot gebrek aan transparantie. In de supermarkt kom je dan ook amper aan informatie.

Op bier staat meestal wel alle consumenteninformatie, maar dit is een initiatief vanuit de sector zelf en niet wettelijk vastgelegd en gecontroleerd. Op wijn staan de ingrediënten achter een QR code en op sterke drank staat vrijwel nooit ook maar enige informatie. Het zwangerschapspictogram staat wel op veel flessen alcoholhoudende drank. Andere gezondheidswaarschuwingen (kanker, lever, dementie) ontbreken.

Fabrikanten gooien van alles in de strijd om wetgeving waarbij dergelijke gezondheidswaarschuwingen verplicht worden, van tafel te krijgen. Onderzoeksjournalisten van The Investigative Desk en Follow the Money ontdekten dat de grote alcoholproducenten in Brussel en daarbuiten hebben gelobbyd voor uit- of afstel van de Ierse wet die gezondheidswaarschuwingen op etiketten verplicht stelt. Uiteindelijk met succes. Zij gebruiken hierbij vergelijkbare tactieken als de tabaks- en fossiele industrie, namelijk: het bagatelliseren van de schadelijke effecten van alcohol. Zo bestempelde Heineken in een lobbybrief de geplande gezondheidswaarschuwingen als 'niet-wetenschappelijk', 'disproportioneel' en 'misleidend'.

Onderzoeksjournalist Vincent Harmsen vertelt: "Door twijfel zaaien over het wetenschappelijk bewijs van de schadelijkheid van hun product proberen ze beleid te beïnvloeden." Uit documenten blijkt dat de industrie de Ierse wet zag als een heel grote bedreiging voor hun verdienmodel. "Ze waren bang dat andere landen Ierland zouden volgen bij het introduceren van zulke waarschuwingen. De fabrikanten hebben heel veel druk uitgeoefend om te voorkomen dat het zover zou komen", vertelt Harmsen.

Radar belt als consument naar verschillende alcoholfabrikanten in de hoop via die weg achter de ingrediënten en voedingswaarden te komen. Maar ook daar krijgt de consument amper informatie. Neem bijvoorbeeld het drankje Licor43. De fabrikant vertelt Radar het volgende: "Zoals de naam al zegt, bevat de likeur 43 ingrediënten. Onder andere kruiden en citrusvruchten als citroen en sinaasappel, maar de ingrediënten zijn geheim. Niemand weet wat erin zit, behalve de bedenkers zelf."

Het Nederlands Instituut voor Alcoholbeleid STAP is blij met de aandacht die Radar en de onderzoeksjournalisten besteden aan het feit dat er op veel alcoholhoudende dranken volstrekt onvoldoende consumenteninformatie staat en dat gezondheidswaarschuwingen in het geheel ontbreken. Dergelijke waarschuwingen zijn geen overbodige betutteling, maar een noodzakelijke vorm van transparantie. Consumenten hebben het recht om te weten dat alcoholconsumptie gepaard gaat met serieuze gezondheidsrisico's, zoals kanker, lever- en hersenziekten.

Bronnen: ftm.nl en avrotros.nl.

Reactie alcoholbranche: avrotros.nl.

Laatste nieuws

THEMA'S

Lokaal beleid

Nationaal beleid

Europees beleid

Alcoholmarketing

Feiten en cijfers

Alcohol & Zwangerschap

Alcohol & Jongeren

Alcohol & Kanker

Alcohol & Hersenen

Blurring

Alcohol & Lever

AGENDA

CONTACT

Nederlands Instituut voor Alcoholbeleid STAP
Postbus 9769
3506 GT Utrecht
T: +31 (0)30-6565041
F: +31 (0)30-6565043
E: info@stap.nl