NL EN
DONEER NU!

Nieuwe regels voor alcoholreclame door influencers en op social media

4 april 2024

Nieuwe regels voor alcoholreclame door influencers en op social media Per 1 april 2024 is de aangepaste Reclamecode voor Alcoholhoudende dranken (RvA) in werking getreden. De Stichting Verantwoorde Alcoholconsumptie (STIVA), het samenwerkingsverband van producenten en importeurs van bier, wijn en gedistilleerde dranken, is penvoerder van deze zelfreguleringscode.

Omdat influencers een belangrijk rol spelen in de marketing zijn met name de regels m.b.t. influencermarketing aangescherpt:
• posts van influencers die gesponsord worden door alcoholmerken, mogen niet terechtkomen bij 18-minners;
• influencers moeten ook het NIX18-logo gebruiken;
• influencers die gesponsord worden door alcoholmerken, moeten minimaal 25 jaar zijn (en lijken).

Daarnaast zijn de regels voor alcoholreclame op social media verder aangescherpt:
• adverteerders moeten actief meewerken aan de ‘opt-out’ mogelijkheid die platforms bieden aan mensen die bewust geen alcoholreclame willen zien;
• alcoholreclame op TikTok is niet toegestaan omdat TikTok geen leeftijdsfilter gebruikt*;
• alcoholmerken kopen geen reclame op social media in op basis van profielen van personen onder de 18 jaar.

Naast wijzigingen op het gebied van social media en influencers, zijn er andere wijzigingen in de RvA. Zo is de regelgeving rond alcoholreclame en sport aangescherpt. Het is bijvoorbeeld niet meer toegestaan om via bordreclame te adverteren voor alcoholhoudende dranken rond amateursportvelden. Dit verbod geldt niet voor reclame voor alcoholvrije varianten van alcoholhoudende dranken. Bovendien kent de nieuwe code de verplichting om vanaf 1 oktober 2024 het NIX18 logo te gebruiken. Het NIX18 logo vervangt de slogan 'geen 18, geen alcohol'.

Verder bestaat nu ook de Reclamecode voor Alcoholvrije Varianten van Alcoholhoudende dranken (RvAVA). Er was al een vergelijkbare code voor alcoholvrij- en arm bier, maar de nieuwe regels gelden nu voor de hele sector. Dus ook voor alcoholvrije wijnen en bijvoorbeeld ‘mocktails’.

Belangrijkste regel in de RvAVA is dat je met alcoholvrije varianten niet specifiek op 18-minners mag richten. Zit de alcoholvrije variant tussen de 0,1 en 0,5%, dan moeten adverteerders ook wegblijven bij thema’s verkeersdeelname en zwangerschap. Heeft een drank meer dan 0,5% alcohol dan geldt de Reclamecode voor Alcoholhoudende dranken.

Wim van Dalen, directeur van STAP, is kritisch over de nieuwe reclamecodes. De nieuwe regels rond influencers en social media zijn volgens hem volstrekt onvoldoende om de diversiteit en hoeveelheid online reclame die jongeren zien te beperken. Ook blijft het onduidelijk welke influencers worden ingezet door alcoholproducenten en welke op eigen initiatief alcoholgebruik promoten.
Uit diverse studies blijkt dat alleen een totaalverbod op alcoholreclame op sociale media echt effect heeft. Enkele landen in Europa hebben daartoe reeds besloten.

Van Dalen is ook kritisch op de nieuwe code voor alcoholvrije varianten. "Mijn bezwaar is tweeledig. Ten eerste vind ik dat de STIVA had moeten wachten op de resultaten van onderzoeken naar de vraag of alcoholvrije varianten bij jongeren de drempel verlagen om alcoholhoudende drank te drinken. Ten tweede is het onwenselijk dat alcoholvrije varianten vaak dezelfde merknaam hebben als de alcoholhoudende drank. Daarmee raken jongeren al op jonge leeftijd vertrouwd met de bekende merknamen van alcoholhoudende producten. Promoten van alcoholvrije varianten levert uiteindelijk geen vermindering op van de alcoholreclamedruk. Bovendien wordt reclame voor alcoholvrije varianten regelmatig ingezet om alcoholreclameverboden te omzeilen. Dan worden bijvoorbeeld spotjes voor alcoholvrije varianten uitgezonden op tijdstippen dat er een alcoholreclameverbod geldt."

Bronnen: stiva.nl en reclamecode.nl.

(*Opmerking STAP: de Algemene Voorwaarden van TikTok verbieden alcoholreclame al)

Laatste nieuws

Nederlands Instituut voor Alcoholbeleid STAP
Postbus 9769
3506 GT Utrecht
T: +31 (0)30-6565041
F: +31 (0)30-6565043
E: info@stap.nl