NL EN
DONEER NU!

Jongeren vinden alcoholincidenten `cool`

2 april 2007

Onderzoek toont aan dat jongeren van negatieve alcoholervaringen niet minder gaan drinken

Jongeren hebben regelmatig te maken met negatieve gevolgen van overmatig alcoholgebruik. Uit diepte-interviews met 15 en 16 jarige scholieren bleek dat slechts een kwart na een negatieve ervaring zijn drinkgedrag (tijdelijk) aanpast. De meesten gaan er niet minder door drinken. Ook verzwijgen de meeste jongeren negatieve ervaringen voor hun ouders. Het onderzoek is eind 2006 uitgevoerd door de Universiteit Twente in opdracht van STAP.

Impact van alcoholincidenten onderzocht
Voor het eerst in Nederland is een diepte-analyse gemaakt van negatieve alcoholervaringen van jongeren. Op 4 scholen zijn door onderzoekster Saskia van den Boom willekeurig 45 jongeren van 15 en 16 jaar geselecteerd. De onderzochte groep rapporteerde 145 incidenten waarvan `ziek zijn`, `rare dingen doen`, `ruzies door alcohol` en `ongeluk of letsel door alcohol` het meest werden genoemd. De meeste incidenten gingen gepaard met overmatig drinken. Door vergelijking van gegevens van de 45 jongeren met die van 400 andere jongeren kon worden vastgesteld dat de resultaten representatief zijn.

Negatieve alcoholervaringen leiden niet tot minder drinken
Bij de meeste (65%) incidenten leidde een negatieve alcoholervaring niet tot een voornemen om minder te drinken, ook niet voor korte tijd. Ook bij heftige negatieve consequenties, zoals een ongeluk of een ziekenhuisopname pasten de meeste jongeren hun drinkgedrag niet aan. Bij 1 op de 4 (28%) incidenten ging men minder of voorzichtiger drinken. In de helft van de gevallen was dat slechts tijdelijk. Ziek worden van drank blijkt het vaakst te leiden tot de motivatie om minder te drinken. Een ongeluk of letsel en ruzies door alcohol leiden zelden of nooit tot de intentie om minder te drinken.

Negatieve drankervaringen zijn bijna altijd `cool` of `grappig`
Veel negatieve consequenties van alcohol worden door jongeren als positief ervaren. Objectief gezien nadelige consequenties van alcohol, zoals ziek worden of roekeloos gedrag vertonen, worden door jongeren achteraf als een positieve belevenis beschouwd en vaak als `grappig` of als `cool` omschreven. Zelfs verwondingen of letsel als gevolg van te veel drinken werd in 88% van de gevallen als positief ervaren.

Ouders buiten spel
Bij bijna de helft van de incidenten weten de ouders er niets van af of horen ze de halve waarheid. De meeste jongeren vertellen niets over hun negatieve ervaringen, ze leuken het verhaal op of ze liegen erover. Ouders die wel van het incident horen keuren het gedrag van hun kind in 60% van de benoemde incidenten goed of zeggen er niets over.

Vooroordelen doorgeprikt
Wim van Dalen (directeur STAP): `Het onderzoek prikt vooroordelen door. Anders dan wat we vaak denken leren de meeste jongeren niet van een `kritieke ervaring` in hun leven. Het advies om een keertje lekker dronken te worden om het af te leren kan averechts uitpakken. Jongeren blijken het leuk te vinden`.

Voor meer informatie zie de Factsheet `Invloed Alcoholincidenten op Drinkgedrag Jongeren`

Bron:
1. Van den Boom, S.G.M. The use of the critical incident technique to explore adolescents’ alcohol experiences and their behavioural impact (2007). University of Twente.

Casuïstiek uit het onderzoek
1. Jongeren geven zelf aan dat hun ouders er niet veel om geven, er om lachen of zeggen dat het hun eigen verantwoordelijkheid is. Zo vertelt een meisje van 15: `Mijn ouders zagen de volgende dag de schaafwonden op mijn gezicht. Ze vroegen wat er gebeurd was dus ik vertelde dat ik niet meer naar huis kon fietsen en was gevallen. Ze vonden het wel grappig volgens mij. Ze konden er in ieder wel om lachen.`
2. Een jongen van 16 vertelt: `Ik heb bijna de hele avond in mijn tent gelegen omdat ik ziek was van de alcohol. Maar ik vond het niet heel erg want ik heb die avond wel veel gelachen.` Een scholiere vertelt over een ongeluk met haar vriend: `Hij was goed dronken. We hielden een weddenschap of hij op de auto durfde te klimmen als iemand anders zou rijden. Hij is toen van de auto afgevallen in de bocht. We moesten naar het ziekenhuis om zijn wond te laten hechten.` Op de vraag hoe ze terugkijkt op die avond zegt ze: `Het was een hele grappige avond. Misschien is het dom dat hij van die auto is gevallen enzo, maar het was gewoon heel leuk. Ik heb vooral positieve herinneringen aan die avond.`
3. Zo vertelt een jongen dat hij met zijn sportcoach over de parkeerplaats ging racen: `We waren allemaal dronken en toen zijn we in zijn auto gestapt en hebben we een ongeluk gekregen. We zijn behoorlijk hard tegen een paal gereden. Het was echt gaaf. We zaten in zijn auto, de muziek hard aan en racen maar. We hebben er hard om gelachen. Ik vond het een hele ervaring. Ik had nog nooit een ongeluk gehad terwijl ik dronken was.`

Persberichten

Nederlands Instituut voor Alcoholbeleid STAP
Postbus 9769
3506 GT Utrecht
T: +31 (0)30-6565041
F: +31 (0)30-6565043
E: info@stap.nl